FIBONACCI DÜZELTME SEVİYELERİ
FIBONACCI
Teknik analizin,en ilginç dallarından biri de Fibonacci analizleridir.Fibonacci analizindeki
temel mantık, doğanın düzeninde görülen matematiksel yapının,finans piyasalarında da geçerli olduğudur.Bu matematiksel yapının daha iyi anlașılması için öncelikle Leonardo Fibonacci ve fibonacci sayılarını irdeleyelim.
1170 yılında İtalya ’nın Pisa șehrinde doğan Leonardo Fibonacci’nin çocukluğu ,babasının gümrük memurluğu nedeniyle Kuzey Afrika ‘da geçmiștir. Fibonacci ,o dönemde matematik
biliminde Avrupa’dan çok daha ileride olan İslam dünyasında matematik eğitimi aldı. 1200
yılında Pisa’ya geri döndü. Pisa’da, batı matematiğinin Arap rakamları ve ondalıklı sayıları
keșfetmesini sağlayan ‘ Liber Abaci’ yani ‘Hesap Kitabı’ adlı ünlü eserini yazdı. Ancak, Fibonacci’ nin yenilikleri sadece bu kültür alıșverișinden ibaret değildi. Fibonacci,doğanın düzeninin matematiksel yapısını ortaya çıkarmak amacıyla yaptığı çalıșmalarla,ölümünden sonraki dönemlerde bilim ve sanat dünyasında devrim sayılabilecek gelișmelere ön ayak olmuștur.
FIBONACCI SAYI DİZİLERİ
Fibonacci’nin, ortaya attığı tüm teoriler için sayı dizisi temel tașı konumundadır.Dizideki ilk
sayı 0’dır.Sayı dizisinde sayılar,bir önceki sayı ile toplanarak elde edilir.Yani: 0+1=1,1+1=2,1+2=3,3+2=5 …
Bu hesap sonrasında elde edilen Fibonacci sayı dizisi ise șöyledir:
0,1,2,3,5,8,13,21,34,55,89,144,233,377…
Fibonacci dizisinin ilginç özellikleri vardır.Örneğin;
-Dizide her üçüncü sayı 2 ye,her dördüncü sayı 5 e ve her altıncı sayı 8 e bölünebilir.
-Fibonacci sayı dizisindeki herhangi bir sayının 1,618(altın oran) ile çarpımı bir sonraki sayıyı
yaklașık olarak vermektedir.Sayılar büyüdükçe,yaklașma oranı daha da artmaktadır.
-Herhangi bir sayının 0,618 katı bir önceki sayıyı yaklașık olarak vermektedir.Yine sayıbüyüdükçe, yaklașma oranı artmaktadır.
- Herhangi bir sayının 2,618 katı,iki sıra sonraki sayıyı vermektedir.
- Herhangi bir sayının 0,382 katı,iki sıra önceki sayıyı vermektedir.
- 1 ve 2 dıșında tüm sayıların dört katının bașka bir Fibonacci sayısı ile toplamı bașka bir
Fibonacci sayısı verir,
3 x 4 = 12 + 1 = 13
5 x 4 = 20 + 1 = 21
8 x 4 = 32 + 2 = 34
13 x 4 = 52 + 3 = 55
21 x 4 = 84 + 5 = 89....
ALTIN ORAN
Altın oran,doğadaki birçok canlı ve cansız varlığın șeklinde ve yapısında bulunan özel bir
orandır. Örneğin,ayçiçeği,papatya,çam kozalağı ve tütün bitkisinin anatomisinde altın oranı Fibonacci
sayı dizisi ile birlikte görmek mümkündür. Eski Mısır ve Yunan uygarlığında bilinen bu oranın matematik literatürüne girmesini Fibonacci sağlamıștır. Bu oran, daha sonraki dönemlerde bașta Leonardo Da Vinci ve Mimar Sinan olmak üzere birçok sanatçı ve bilim adamı tarafından kullanılmıștır . Güneș sistemindeki gezegenlerin yörüngelerinin eliptik yapısını keșfeden ünlü Alman astronom Johannes Kepler, altın oranın önemine șu șekilde dikkat çekmiștir:
Geometrinin iki büyük hazinesi vardır; biri Pisagor’un teoremi,diğeri ise bir doğrunun altın
orana bölünmesidir.’Altın oran,irrasyonel bir sayıdır.Ondalık sistemde yazılıșı 1,618033988749894… dür.Ancak hesaplamalarda 1,6180 olarak kabul edilir.Fibonacci sayı dizisinde,küçük sayının büyük sayıya bölümünden elde edilen 0,618 katsayısı ile büyük sayının küçük sayıya bölünmesi ile elde edilen 1,618 sayısı arasındaki ilișkiler fibonacci oranlarını vermektedir
Oranlar:
0,618 / 1,618 = 0,382
1 / 1,618 = 0,618
0,618 x 1,618 = 1
1 x 1,618 = 1,618
1,618 x 1,618 = 2,618
2,618 x 1,618 = 4,236
4,236 x 1,618 = 6,853
Bu katsayılardan teknik analizde 0,382, 0,500 ve 0,618 oranları sıkça kullanılmaktadır.Bu
oranlardan,yükseliș ve düzeltme hareketlerinde hedef tespitinde yararlanılır.Fibonacci analizleri,daha çok orta ve uzun vadeli destek ve dirençlerin tespitinde kullanılır.Ancak kısa vadeli hareketlerin destek ve dirençlerinin belirlenmesinde de kullanılmaktadır.
Teknik analizde Fibonacci oranlarından yaygın olarak üç șekilde yararlanılmaktadır;
1-) Fibonacci düzeltme seviyeleri
2-) Fibonacci zaman aralıkları
3-) Fibonacci fanları
1.FIBONACCI DÜZELTME SEVİYELERİ (FIBONACCI RETRACEMENT)
Teknik analizde en çok kullanılan Fibonacci analizi yöntemidir.Bu analiz yönteminde, trendin
dip seviyesinden zirve seviyesine çekilen çizgi yardımıyla, Fibonacci destek ve direnç seviyeleri elde edilir.
Tek bașına al sat sinyali üretmeyen bu yöntem özellikle orta ve uzun vadeli destek ve
dirençlerin tespitinde oldukça bașarılıdır.Kısa vade için de bu yöntem kullanılabilir.Ancak
bașarı oranı,orta ve uzun vadeye göre biraz daha düșüktür.
Bu yöntemin temel mantığı,trendlerde dip ve zirve arasındaki farkın,her Fibonacci katsayısı
ile çarpımının ayrı bir düzeltme seviyesini bașarılı bir șekilde tespit etmesidir.Bu yöntemde
genellikle 0,236, 0,382, 0,500, 0,618 katsayıları kullanılmaktadır.Düzeltme seviyelerinin doğada bulunduğu kabul edilen oranlarla tespit edilmesi güvenilirliği artırmaktadır.Özellikle uzun vadeye bakıldığında bu düzeltme seviyelerinin tespitindeki bașarı daha iyi anlașılmaktadır.
USD / JPY paritesinde 2005 yılında görülen yükselen trendin destek ve dirençlerini Fibonacci
katsayıları ile bașarıyla tespit etmek mümkündü.Grafikte de görüldüğü gibi %61,8 ve %38,2 düzeltme seviyelerinin,diğer düzeltme seviyelerine göre ,destek ve dirençlerin tespitinde isabet oranı daha yüksektir.Bu yöntemde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta,referans çizgisinin trend dibinden trend zirvesine çekilmesidir.Ara seviyeler için referans çizgi çekilmesi durumunda bașarı oranı düșmektedir.
EUR / USD paritesinde yakın geçmiște gerçekleșen uzun vadeli trendde düzeltme seviyelerinin
Fibonacci katsayıları ile tespitinde de bașarı oranı yüksekti.Trendin zirve noktası olan 1,6000 seviyesinden gelen sert düzeltme %23,6 desteği olan 1,5400 seviyesinde son bulmuștu.Bu seviyeden
gelen tepki alımlarının zayıf kalması sonucu meydana gelen tüm geri çekilișlerde bu destek çalıșmıștı
Fibonacci düzeltme seviyelerinden düșüș trendinde de yararlanılabilir.Bu yöntemde de trendin en dip
seviyesinden zirveye referans çizgisi çekilir.GBP /USD paritesi grafiğinde de görüldüğü üzere
Fibonacci düzeltme seviyeleri,düșüș trendinde de ana destek ve dirençleri bașarıyla tespit etmektedir.
Teknik analizin,en ilginç dallarından biri de Fibonacci analizleridir.Fibonacci analizindeki
temel mantık, doğanın düzeninde görülen matematiksel yapının,finans piyasalarında da geçerli olduğudur.Bu matematiksel yapının daha iyi anlașılması için öncelikle Leonardo Fibonacci ve fibonacci sayılarını irdeleyelim.
1170 yılında İtalya ’nın Pisa șehrinde doğan Leonardo Fibonacci’nin çocukluğu ,babasının gümrük memurluğu nedeniyle Kuzey Afrika ‘da geçmiștir. Fibonacci ,o dönemde matematik
biliminde Avrupa’dan çok daha ileride olan İslam dünyasında matematik eğitimi aldı. 1200
yılında Pisa’ya geri döndü. Pisa’da, batı matematiğinin Arap rakamları ve ondalıklı sayıları
keșfetmesini sağlayan ‘ Liber Abaci’ yani ‘Hesap Kitabı’ adlı ünlü eserini yazdı. Ancak, Fibonacci’ nin yenilikleri sadece bu kültür alıșverișinden ibaret değildi. Fibonacci,doğanın düzeninin matematiksel yapısını ortaya çıkarmak amacıyla yaptığı çalıșmalarla,ölümünden sonraki dönemlerde bilim ve sanat dünyasında devrim sayılabilecek gelișmelere ön ayak olmuștur.
FIBONACCI SAYI DİZİLERİ
Fibonacci’nin, ortaya attığı tüm teoriler için sayı dizisi temel tașı konumundadır.Dizideki ilk
sayı 0’dır.Sayı dizisinde sayılar,bir önceki sayı ile toplanarak elde edilir.Yani: 0+1=1,1+1=2,1+2=3,3+2=5 …
Bu hesap sonrasında elde edilen Fibonacci sayı dizisi ise șöyledir:
0,1,2,3,5,8,13,21,34,55,89,144,233,377…
Fibonacci dizisinin ilginç özellikleri vardır.Örneğin;
-Dizide her üçüncü sayı 2 ye,her dördüncü sayı 5 e ve her altıncı sayı 8 e bölünebilir.
-Fibonacci sayı dizisindeki herhangi bir sayının 1,618(altın oran) ile çarpımı bir sonraki sayıyı
yaklașık olarak vermektedir.Sayılar büyüdükçe,yaklașma oranı daha da artmaktadır.
-Herhangi bir sayının 0,618 katı bir önceki sayıyı yaklașık olarak vermektedir.Yine sayıbüyüdükçe, yaklașma oranı artmaktadır.
- Herhangi bir sayının 2,618 katı,iki sıra sonraki sayıyı vermektedir.
- Herhangi bir sayının 0,382 katı,iki sıra önceki sayıyı vermektedir.
- 1 ve 2 dıșında tüm sayıların dört katının bașka bir Fibonacci sayısı ile toplamı bașka bir
Fibonacci sayısı verir,
3 x 4 = 12 + 1 = 13
5 x 4 = 20 + 1 = 21
8 x 4 = 32 + 2 = 34
13 x 4 = 52 + 3 = 55
21 x 4 = 84 + 5 = 89....
ALTIN ORAN
Altın oran,doğadaki birçok canlı ve cansız varlığın șeklinde ve yapısında bulunan özel bir
orandır. Örneğin,ayçiçeği,papatya,çam kozalağı ve tütün bitkisinin anatomisinde altın oranı Fibonacci
sayı dizisi ile birlikte görmek mümkündür. Eski Mısır ve Yunan uygarlığında bilinen bu oranın matematik literatürüne girmesini Fibonacci sağlamıștır. Bu oran, daha sonraki dönemlerde bașta Leonardo Da Vinci ve Mimar Sinan olmak üzere birçok sanatçı ve bilim adamı tarafından kullanılmıștır . Güneș sistemindeki gezegenlerin yörüngelerinin eliptik yapısını keșfeden ünlü Alman astronom Johannes Kepler, altın oranın önemine șu șekilde dikkat çekmiștir:
Geometrinin iki büyük hazinesi vardır; biri Pisagor’un teoremi,diğeri ise bir doğrunun altın
orana bölünmesidir.’Altın oran,irrasyonel bir sayıdır.Ondalık sistemde yazılıșı 1,618033988749894… dür.Ancak hesaplamalarda 1,6180 olarak kabul edilir.Fibonacci sayı dizisinde,küçük sayının büyük sayıya bölümünden elde edilen 0,618 katsayısı ile büyük sayının küçük sayıya bölünmesi ile elde edilen 1,618 sayısı arasındaki ilișkiler fibonacci oranlarını vermektedir
Oranlar:
0,618 / 1,618 = 0,382
1 / 1,618 = 0,618
0,618 x 1,618 = 1
1 x 1,618 = 1,618
1,618 x 1,618 = 2,618
2,618 x 1,618 = 4,236
4,236 x 1,618 = 6,853
Bu katsayılardan teknik analizde 0,382, 0,500 ve 0,618 oranları sıkça kullanılmaktadır.Bu
oranlardan,yükseliș ve düzeltme hareketlerinde hedef tespitinde yararlanılır.Fibonacci analizleri,daha çok orta ve uzun vadeli destek ve dirençlerin tespitinde kullanılır.Ancak kısa vadeli hareketlerin destek ve dirençlerinin belirlenmesinde de kullanılmaktadır.
Teknik analizde Fibonacci oranlarından yaygın olarak üç șekilde yararlanılmaktadır;
1-) Fibonacci düzeltme seviyeleri
2-) Fibonacci zaman aralıkları
3-) Fibonacci fanları
1.FIBONACCI DÜZELTME SEVİYELERİ (FIBONACCI RETRACEMENT)
Teknik analizde en çok kullanılan Fibonacci analizi yöntemidir.Bu analiz yönteminde, trendin
dip seviyesinden zirve seviyesine çekilen çizgi yardımıyla, Fibonacci destek ve direnç seviyeleri elde edilir.
Tek bașına al sat sinyali üretmeyen bu yöntem özellikle orta ve uzun vadeli destek ve
dirençlerin tespitinde oldukça bașarılıdır.Kısa vade için de bu yöntem kullanılabilir.Ancak
bașarı oranı,orta ve uzun vadeye göre biraz daha düșüktür.
Bu yöntemin temel mantığı,trendlerde dip ve zirve arasındaki farkın,her Fibonacci katsayısı
ile çarpımının ayrı bir düzeltme seviyesini bașarılı bir șekilde tespit etmesidir.Bu yöntemde
genellikle 0,236, 0,382, 0,500, 0,618 katsayıları kullanılmaktadır.Düzeltme seviyelerinin doğada bulunduğu kabul edilen oranlarla tespit edilmesi güvenilirliği artırmaktadır.Özellikle uzun vadeye bakıldığında bu düzeltme seviyelerinin tespitindeki bașarı daha iyi anlașılmaktadır.
USD / JPY paritesinde 2005 yılında görülen yükselen trendin destek ve dirençlerini Fibonacci
katsayıları ile bașarıyla tespit etmek mümkündü.Grafikte de görüldüğü gibi %61,8 ve %38,2 düzeltme seviyelerinin,diğer düzeltme seviyelerine göre ,destek ve dirençlerin tespitinde isabet oranı daha yüksektir.Bu yöntemde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta,referans çizgisinin trend dibinden trend zirvesine çekilmesidir.Ara seviyeler için referans çizgi çekilmesi durumunda bașarı oranı düșmektedir.
EUR / USD paritesinde yakın geçmiște gerçekleșen uzun vadeli trendde düzeltme seviyelerinin
Fibonacci katsayıları ile tespitinde de bașarı oranı yüksekti.Trendin zirve noktası olan 1,6000 seviyesinden gelen sert düzeltme %23,6 desteği olan 1,5400 seviyesinde son bulmuștu.Bu seviyeden
gelen tepki alımlarının zayıf kalması sonucu meydana gelen tüm geri çekilișlerde bu destek çalıșmıștı
Fibonacci düzeltme seviyelerinden düșüș trendinde de yararlanılabilir.Bu yöntemde de trendin en dip
seviyesinden zirveye referans çizgisi çekilir.GBP /USD paritesi grafiğinde de görüldüğü üzere
Fibonacci düzeltme seviyeleri,düșüș trendinde de ana destek ve dirençleri bașarıyla tespit etmektedir.