Bollinger Bantları (Bollinger Bands)

      Şu an piyasadaki birçok teknik analiz programında Bollinger bantları fiyat grafiğinin üzerinde gösterilmektedir. Bu arada diğer göstergelerin de Bollinger bantlarının çizilebileceği ve yorumunun aynıolduğu unutulmamalıdır. Örneğin MACD göstergesinin de Bollinger bandı çizilebilir.Bollinger bantlarındaki en önemli özellik, fiyatların hep bu bant içinde hareket edeceğidir (bandın dışına çıkma durumları da vardır ve bu durum aşağıda açıklanacaktır). Daha önce de belirttiğimiz üzere, fiyatlardaki dalgalanma arttıkça bant genişleyecek, fiyatlarda durgunlaşma başladıkça bant aralacaktır. John Bollinger’in üzerindeönemle durduğu ve yorumlamada dikkat edilecek konular ise şöyle sıralanabilir.

1. Hızlı ve keskin fiyat değişimleri genellikle bant iyice daraldıktan sonra ortaya çıkmaktadır. Bir başka deyişle bandın gittikçe daralması bir trend değişimine işaret eder ve arkasından hızlı bir fiyat değişimi gelir. Bu durumun psikolojik açıklaması ise şöyledeğerlendirilebilir. Fiyatlardaki dalgalanmanın gittikçe azalması durumunda, kağıt üzerinden elde edilecek kar marjı da daralır ve
kağıda ilginin artması için bir şekilde kısır hareketini kırması gerekmektedir. Yani çok sıkışık alanda hareket ende fiyatlar bir süre sonra çok daha geniş bir aralıkta hareket etmeye başlayacak ve bant genişleyecektir.
2. Fiyatların bandın dışına çıkması, sürmekte olan trendin en azından orta vadede devam edeceğini işaret eder.
3. Üst veya alt banda kadar gelmiş fiyatlar büyük bir çoğunlukla diğer banda ulaşacak kadar hareket ederler ve ulaşırlar. Bu yorum fiyatların nereye kadar gideceğinin sınırlarının belirlenmesinde çok
faydalıdır
4. Eğer fiyatlar devamlı olarak orta bandın altında (üstünde) hareket ederken tamamıyla orta bandın üstüne çıkması (altına inmesi)trendin değişeceğine dair bir işarete olarak algılanabilir.
5. Eğer fiyatlar üst bandın üzerinde bir kapanış yapmışsa, bu durum normal ve olağan fiyat hareketi sınırlarının dışında bir durumdur ve yukarı yönde başlayan bu volatilitenin (dalgalanmanın) devam
edeceği belirtilir. Dolayısıyla fiyatlar orta bandı geçip üst banda değdiğinde ortaya çıkacak dalgalanma, getirisi pozitif olacak bir dalgalanmadır. Bu nedenle de alım önerilir.

6. Diğer taraftan eğer fiyatlar alt banda değerse veya alt bandın altında bir kapanış olursa, trendin aşağı doğru döndüğüne ve kısa süreli de olsa bir düşüş trendi başladığına işarettir. Bu nedenle
satış yapılması gerekir. Bu tür bir durumda da dalgalanmada artış vardır fakat 5. maddedeki durumun aksine bu dalgalanmanın artması zarar getirecektir. Yani zarar etme riski yükselmiştir.
7. Son olarak şunu belirtmek istiyorum; Bollinger bantlarının genişlemesi riskin arttığını gösterir. Fakat bant genişlerken fiyatlar üst banda doğru hareket ediyorsa bu artan risk yüksek getiri sağlayabilir, eğer alt banda doğru hareket ediyorsa, artan risk ciddi zararlar doğurabilir.
       Bollinger Bantları Örnekleri
Resim IV.6.2-3’de Bollinger bantlarına ilişkin bir örnek verilmiştir. Grafik üzerinde gerekli açıklamalar yapılmıştır. Önemli olan noktalardan bir tanesi bantların daraldıktan belli bir süre sonra
ani fiyat değişimlerinin gerçekleşmiş olmasıdır. Diğer bir nokta ise,fiyatların üst veya alt banda değdikten kısa bir süre sonra diğer banda hareket ediyor olmasıdır.A noktasından itibaren fiyatların üst bandın üzerinde hareket ediyor olması trendin devamlılığını teyit ederken, A noktasından sonra
ulaşılan tepe noktasında bandın daralmaya başlamasıyla ve fiyatların orta bandı aşağı kırmasıyla birlikte trend değişmiştir. C noktasında ise bant iyice daralmış ve ardından 3,5 ay süren aşağı trend yukarı doğru dönmüştür.
    Resim IV.6.2-3: Bollinger Bantları

     Az önce yorumlar verilirken, eğer fiyatlar üst bandın üzerinde kapatmışsa alım kararı verilmesinin uygun olacağını dolayısıyla yukarı doğru bir fiyat hareketinin başladığı sinyalinin gelmiş olacağını
belirtmiştik. Ayrıca, eğer fiyatlar alt bandın altında kapatmışsa trend dönüşünün ve aşağı trendin başladığına dair bir sinyal olabileceğini vurgulamıştık.Şimdi birlikte Arçelik için bu testi yapalım.       Yani Fiyatlar Bollinger üst bandının üzerine çıktığı anda alım yaptığımızı ve fiyatlar orta bandın altında kapattığı zaman da satış yaptığımızı varsayalım.Acaba bu durumda Arçelik hissesinde ne kadar sürede ne kadar kar ederdik?
    Aşağıdaki grafikte bu tür durum için al ve sat kararları gösterilmiştir. Grafikte görünen o ki, ilk alım yapılan yere göre ikici alım yaptığımız yerde kar çok daha yüksek olmuştur.

Grafikte ikinci AL yaptığımız yerden itibaren SAT sinyali gelene kadar önemli bir kar oluştuğu görülmektedir.